БҰҰ-ның Халықаралық төтенше жағдайлар қорының (ЮНИСЕФ) сарапшылары 2050 жылға қарай балалардың болашағын болжауды мақсат етті, - деп хабарлайды Jambylinfo.kz

Бірінші мегатренд – демографиялық өзгеріс. Сарапшылардың пікірінше, халықтың қартаю үрдісі мен отбасылардағы бала санының азаюы әлемдегі жас құрылымына ықпал етеді. Ересек адамдардың саны артады, бірақ балалардың саны көбеймейді. Алайда, Қазақстандағы ұзақ мерзімді демографиялық болжам анағұрлым жағымды сипатқа ие. ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне қарасты "Еңбек ресурстарын дамыту орталығы" АҚ мәліметіне сәйкес, алдағы 25 жылда елімізде туу көрсеткіші артып, балалар саны едәуір көбейеді. Егер 2023 жылы 15 жасқа дейінгі қазақстандықтардың саны 6,1 миллион болса, 2050 жылы бұл көрсеткіш 8,2 миллионға жетеді, яғни 35,8%-ға өседі.

Екінші маңызды мегатренд – климаттың өзгеруі мен экологиялық дағдарыс. Осыдан үш жыл бұрын Германияның экономикалық зерттеулер институтының DIW ECON консалтингтік компаниясы Қазақстанға 2050 жылға дейінгі төмен көміртекті даму тұжырымдамасын әзірлеген. Сарапшылардың болжамына сәйкес, парниктік газдардың шығарындылары елдің қандай даму жолын таңдайтынына байланысты болмақ. Егер өндірістік құрылымды өзгертпей, бұрынғы бағытта жүре берсе, 2050 жылға қарай парниктік газдар шығарындылары 8,3%-ға артады. Мұндай сценарийде көмір энергия өндірісінің негізгі көзі болып қала береді, бірақ оның үлесі 47%-дан 22%-ға дейін төмендейді. Ал егер декарбонизация стратегиясы сәтті жүзеге асса, энергетика саласы айтарлықтай өзгереді. Жалпы энергияның 30%-ын жел электр станциялары, 25%-ын газ станциялары, 17%-ын атом электр станциялары өндіретін болады. Бұл жағдайда көмірдің үлесі 1%-ға дейін қысқарып, Қазақстандағы парниктік газдар шығарындылары 4,3 есе азаяды.

Үшінші маңызды тренд – цифрлық технологиялардың дамуы. Бұл тек балалардың цифрлық сауаттылықты меңгеруі ғана емес (кейбір африкалық елдерде информатика тіпті компьютерсіз оқытылады), сонымен қатар өнеркәсіпте, білім беруде, денсаулық сақтау жүйесінде цифрлық экожүйелердің қалыптасуы. Технологиялық тұрғыдан артта қалған елдер 2050 жылы өз балаларына негізгі дағдыларды меңгеруге мүмкіндік бермей, олардың еңбек нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін төмендетуі мүмкін.

Қазақстан «офлайн адамдар» саны ең көп елдердің қатарына кірмейді. DataReportal деректеріне сәйкес, елде интернетке қол жеткізе алмай отырған халықтың үлесі 7,7% немесе шамамен 1,5 миллион адам. Олардың ішінде кәмелетке толмағандар саны нақты көрсетілмеген.