АЭС- тың үлкен артықшылығы – оның салыстырмалы экологиялық тазалығы - профессор

Техника ғылымдарының докторы, М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің прфессоры Жанат Төленбаев атом электр станциясын салудың артықшылығы мен тиімділігін айтты, деп хабарлайды Jambylinfo.kz.

"Қазіргі таңда Қазақстанда атом электр стансасын салу талқыға түсіп жатыр. Бұл мәселе маған жас күнімнен таныс. Мен Мәскеу энергетикалық институтында оқыдым. Оқу кезеңінде Нововоронеж және Белоярск атом электр стансаларында тәжірибеден өтуге мүмкіндік алдым. Ол кезде де атом электр стансалары жоғары технологиялық тәртіпке ие, ғылымды көп қажет ететін өндірістер болатын. Публицистикалық және ғылыми әдебиетте, әсіресе Қазақстанда үлкен пікірталас туды. Сол кездің өзінде біздің республика аумағында атом электр стансасын салу керек тиімді ме, тиімсіз бе деген тақырып талқыланды.  Атом электр станцияларының артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылды. Бұл ретте негізгі артықшылықты атап өтуге болады: қолданылатын отын көлемінің аздығына байланысты отын көздерінен практикалық тәуелсіздік. Мысалы, ВВЕР-1000 реакторы бар бір энергоблоктағы жалпы массасы 41 тонна болатын 54 отын жинағы (TVEL) 1-1,5 жыл жұмыс істейді, ал қуаттылығы 2000 МВт ГРЭС екі пойыз көмірін жағады күніне. Ядролық отынды тасымалдау құны, дәстүрлі отыннан айырмашылығы, айтарлықтай төмен. Демек, елдің логистикалық құрылымына түсетін жүктеме азаяды. Атом электр станцсасының үлкен артықшылығы – оның салыстырмалы экологиялық тазалығы. Жылу электр станцияларында күкірт диоксиді, азот оксидтері, оксидтер кіретін зиянды заттардың жылдық жалпы шығарындылары көміртегі, көмірсутектер, альдегидтер және күл, орнатылған қуаттылықтың 1000 МВт-қа шаққанда газбен жұмыс істейтін электр станцияларында жылына шамамен 13 000 тоннадан ұнтақ көмір электр станцияларында жылына 165 000 тоннаға дейін ауытқиды. Атом электр станцияларында мұндай шығарындылар жоқ. Қуаты 1000 МВт жылу электр станциясы отынды тотықтыру үшін жылына 8 миллион тонна оттегін жұмсайды, ал атом электр станцсалары оттегін пайдаланбайды.Табиғи радиоактивті заттар көмірді жағу кезінде сыртқы ортаға толығымен дерлік енеді; Сонымен қатар, жылу электр станцияларының шығарындыларының үлестік белсенділігі атом электр станцияларына қарағанда бірнеше есе жоғары", - дейді профессор. 

Сонымен қатар профессор атом электр стансаларын салу барысында қауіпсіздік мәселесіне жіті көңіл бөлу керегін де атап өтті.