ӘЛЕМДЕГІ ЕҢ ҮЛКЕН 5 ОРМАН ӨРТІ

Дәл осы күндері Канадада алапат орман өрті орын алып жатыр. Бұл ел өз тарихында мұндай өртті бұрын соңды кездестірмеген. 9 маусымдағы мәлімет бойынша 4,3 миллион гектарға жуық орман өртке оранды. Қазіргі уақытта өрт билік бақылауынан шықты деп айтуға болады. Өрт сөндірушілер орман жалынымен төрт күн бойы арпалысуда. Одан шыққан түтін АҚШ-тағы Нью-Йорк пен Вашингтонға, сондай-ақ Еуропаның солтүстігіне жетті (Солтүстік Америкадағы өрттердің онлайн картасына сәйкес, канадалық өрттердің түтіні Исландияны басып, Ирландияға, Ұлыбританияға және Норвегияға келіп жатыр). Бірқатар мемлекеттер (Австралия, Португалия, Испания, Оңтүстік Африка, Жаңа Зеландия) Канадаға құтқарушыларды жіберуде.

2. Австралия, 2019-2020 жылдар

Австралияда бұталардағы өрт жиі кездеседі, бірақ 2019 жылы есте қалатын ең үлкен өрт орын алды. Сол жылғы «өрт маусымы» шілде айында басталды. Қыркүйек айына қарай өрт елдің оңтүстік-шығысындағы кең аумақтарды қамтыды. Құрғақ және ыстық ауа райы мен қатты желдің салдарынан өрт 2020 жылдың қаңтарына дейін сөнген жоқ. 2020 жылдың қаңтар айының соңындағы мәлімет бойынша, орман өрттері салдарынан 30 адам қаза тапты, оның ішінде төрт өрт сөндіруші бар, 100 мың шаршы метр аумақтағы өсімдіктер мен 3 мыңнан астам үй өртенді. Австралиялық ғалымдар миллиардтан астам сүтқоректілер, құстар мен бауырымен жорғалаушылар өлген деп есептейді. Атап айтқанда, мысалы, орман өрттері басталғанға дейін Кенгуру аралында 46 мыңға жуық коала өмір сүрген. 2020 жылдың қаңтар айының ортасына қарай бұл жануарлардың 9 мыңы ғана қалды. Сонымен қатар, өрттер атмосфераға 400 миллион тонна көмірқышқыл газын (СО2) шығарды, бұл ең аз шығаратын 116 елдің жылдық жиынтық мәндерінен көп.

3. Португалия, 2017 жыл

Жазда Португалияда орман өрттері үнемі өршіп тұрады, бірақ 2017 жылдың маусымында өте ауқымды орман өрті орын алды. Одан кейін елдің орталық бөлігінде бірнеше өрт шықты. Өртті сөндіруге 5 мыңға жуық өрт сөндіруші жіберілді, бірақ өтіп бара жатқан «Офелия» дауылы жағдайды ушықтырды. Аптап ыстық пен құрғақ боран салдарынан өрт орманға тез таралып, осы таулы аймақта орналасқан елді мекендерге де тарады. Салдарынан 66 адам қаза тауып, 200-ден астамы жарақат алды. Өлімдердің көпшілігі Педроган Гранде муниципалитетінде болды, өрт эвакуацияланғандар орналасқан Фигейро-дус-Виньос пен Кастанхейра-ди-Пера арасындағы тас жолға жайылған кезде 50-ге жуық адам көлігінде немесе тас жол маңында жанып кеткен.

4. Ресей, 2010 жыл

2010 жылдың аномалды ыстық жазы Ресейдің еуропалық бөлігінің тұрғындарының есінде ұзақ сақталды. Тамызға қарай бұл аймақта құрғақ ыстық ауа-райы орнап, (мұндай температура соңғы рет 130 жыл бұрын тіркелген), орман және шымтезек өрттері басталды. Апта ішінде елдің батыс және орталық бөлігінде 800-ден астам өрт оқиғасы тіркелді. Ресей аумағында жалпы ауданы 1,246 миллион гектардан асатын 30 мыңнан астам табиғи өрттер орын алды. Өрттен шыққан түтін елдің басым бөлігін, бірнеше көрші елдерді жаулап, Солтүстік Америкаға жетті. Апат салдарынан 17 облыс зардап шегіп, өрт 134 елді мекенге зақым келтірді, оның сегізі толығымен жойылды. 60 адам қаза тауып, 2,5 мыңға жуық үй жанып кетті.

5. Израиль , 2010 жыл

2010 жылы Израиль тарихындағы ең үлкен орман өрті болды. Өрт 2010 жылдың желтоқсан айында Кармел тауынан алыс емес Хайфа ауданында болған. Оны сөндіруге 4 күннен астам уақыт кетті. Осы уақыт ішінде орман алқабында 250-ге жуық үй мен 10 мың гектар орман (5 миллионға жуық ағаш) өртеніп, 50-ге жуық адам қаза тапты, 17 мыңнан астам тұрғын эвакуацияланды. Израильге өртті сөндіруге 16-дан астам елден келген 30 өрт сөндіру ұшағы халықаралық флот көмектесті.