Қазақстандағы несиелік портрет: кім қанша қарыз алды?
- авторБақытжан Бекболат
- 3 сәуір, 2025
- 150

Қарыздың негізгі бөлігі – 92,8%-ы – 1 миллион теңгеден асатын несиелерге тиесілі, - деп хабарлайды Jambylinfo.kz Ranking.kz сілтеме жасап.
Бірақ мұндай қарызды әрбір екінші азамат қана алған (46,7%). Ал 2 миллион теңгеден жоғары несие алғандар – барлық қарыз алушылардың 30%-ын құрайды, бірақ олардың борышы жалпы берешектің 84%-ына тең. Тағы да жоғары сомаларға қарасақ, 5 миллион теңгеден көп қарызы барлар барлық несие алушылардың 15%-ын ғана құрайды, бірақ олардың жалпы қарызы елдегі барлық берешектің 66%-ынан асады.
Бұл деректер Қазақстандағы несие құрылымының екі түрлі тобын айқын көрсетеді. Бір жағынан, ірі несиелерді төлем қабілеті жоғары, тұрақты табысы бар азаматтар алады. Бұл қаржы ұйымдарымен тығыз байланыстағы адамдар немесе инвестициялық мүмкіндіктерді пайдаланатындар болуы мүмкін. Көлемді несиелер кез келген адамға беріле бермейді, өйткені олар үшін қатаң төлем қабілеттілігі талабы қойылады.
Екінші жағынан, 4,8 миллион азаматтың қарызы 1 миллион теңгеден аспайды, ал бұл барлық берешектің небәрі 7,2%-ын құрайды. Олардың ішінде:
1 миллион адам – 100 мың теңгеге дейін,
1,4 миллион адам – 100-300 мың теңге аралығында,
1 миллионға жуығы – 300-500 мың теңге аралығында,
1,5 миллион адам – 500 мыңнан 1 миллион теңгеге дейін несие алған.
Орташа алғанда, бұл топтағы қарыз сомасы 50 мыңнан 730 мың теңгеге дейінгі аралықта. Мұндай несиелер көбінесе бір-екі айлық жалақымен өтелуі мүмкін, сондықтан олар азаматтарға үлкен қаржылық ауыртпалық түсірмейді.
Қорытындылай айтқанда, Қазақстанда қарыз алушылардың басым бөлігі шағын сомадағы несиелерді рәсімдейді, ал жалпы берешектің негізгі үлесі ірі несиелерге тиесілі. Бұл үлкен қарыздардың көбінесе инвестициялық және іскерлік мақсаттарға алынатынын, ал халықтың басым бөлігі несиеге аса тәуелді еместігін көрсетеді.