«Жамбыл облысы тұрғындарының тұрмыстық табысын арттыруға бағытталған» қанатқақты жоба аясында Жамбыл ауданынан кірістірілген Бесағаш ауылдық округінде соңғы көрсеткіштер көңіл көншітерлік десек, төмендегі мәлімет сөзімізді салмақтай түспек. Жамбыл облысы тұрғындарының тұрмыстық табысын жақсарту» мақсатында облыстың он ауылдық округінде қолға алынған жоба қызу жүзеге асуда. Бесағаш ауылы бойынша ресми мәліметтерге иек артсақ, заңдастырылған 280 құжатқа мемлекет қазынасынан 1млрд 34 млн тг несие берілді. І-бағыт бойынша - 30,1 млн тг (Оның ішінде – үй іргесі үшін 13,3 млн тг жылыжай құрлысы үшін 16,8 млн тг) ІІ-бағыт мал басын көбейту бойынша - 863 млн тг ІІІ- бағыт ауыл сыртындағы жерді игеру – 38,8 млн тг IV – бағыт кооперативке берілген техникалардың құны – 100,71 млн тг V – бағыт кондитерлік цех – 1,86 млн тг 1-бағыт. Үй іргесіндегі жерді тиімді пайдалану 1176 ауланың, 1117 ауласы - 155 гектар жерді игеруге кірісті.(95%) Оның ішінде: 1-айналымда жалпы 155 гектарға өнім екті. Егістіктен түскен өнім төмендегі кестеде анық көрсетілген. Ілгерілеушілік бар.

№	дақыл	Көлемі, га	Еккен аула саны	Өнім, 1 га тн	Бүгінгі күнге жиналғаны, тн	Жеке тұтыну, тн	Сатылғаны,тн	Бағасы, тг	Сату орны
1	Қызанақ	40	1085	26	1040	312	728	90	Аудан іші, Тараз қаласы және Ауыл береке базары
2	Сарымсақ	1,15	856	24	27,6	8,28	19,32	700
3	Картоп	15,26	1105	23	396	119	277	75
4	Пияз	55,55	1117	27	1200	360	840	50
5	Жүгері	43	1103	6	129	38	91	130
Барлығы:		155	1117	х	2792,6	837,6	1955	х

1 айналымға жалпы қажет қаражат – 13,3 млн тг. (Тұқымға қажет қаржы – 5,3 млн тг, тыңайтқышқа 5,9 млн тг, пестицидке 0,17 млн тг, жанар-жағармайға 2 млн тг.) 2-айналымда жалпы 67,4 га -  қияр 40  га (1055 аула), шалғам (редиска) 5,15 га (478 аула), сәбіз 22,26 га (253 аула). (1 айналымдағы 40 га қызанақ пен 55,55 га пияз толық мерзімді алады) 5 га қияр егілді. 3 га сәбіз егілді. 2 айналымға жалпы қажет қаражат – 9 424 000 теңге. (Тұқымға қажет қаржы – 6 832 786 теңге тыңайтқышқа 2 408 760 теңге, пестицидке 182 454 теңге) Жалпы үй іргесінен жиналған өнім 2792,6 тонна (1040 тонна қызанақ, 27,6 тонна сарымсақ, 396 тонна картоп, 1200 тонна пияз, 129 тонна жүгері).Жиналған өнімнің 837,6 тоннасы (312 тонна қызанақ, 8 тонна сарымсақ, 119 тонна картоп, 360 тонна пияз, 38 тонна жүгері)ішкі тұтынуына жұмсалынса, 1955 тоннасы (728 тонна қызанақ - сату бағасы 90 тг/кг, 19 тонна сарымсақ – 700 тг/кг, 277 тонна картоп – 75 тг/кг, 94 тонна пияз – 840 тг/кг, 20 тонна жүгері – 130 тг/кг)сауда орындарында сатылды.Оның ішінде, 3 025 мың теңгеге 36 тонна (1 тонна сарымсақ, 5 тонна қызанақ, 15 тонна картоп, 15 тонна пияз) өнімі «Іске Сәт» АШК арқылы өткерілген. Бүгінгі күнге, «Іске сәт» АШК-де қолда бары сатуға дайын 20 тонна картоп, 40 тонна пияз өнімі бар. 2021 жылдың көктемгі мезгілінде қияр, қызанақ, картоп, сәбіз, пияз дақылдарын егуді жоспарға енгізілген. Жылыжай құрлысы 1.Кадырбаев Сейідхан -11 соттық  қияр, егуге 11 млн тг. несие алды. Темір бағаналар толық тұрғызылған, сыртын пленкамен жабу және ішіне жылу орнату жұмыстары жүргізілуде. Көкөніс отырғызатын орындар дайын. 2.Елубай Елжан - 5 соттық қияр егуге 5,7 млн тг несие алды. Құрылыс жұмыстары жүргілізуде. Темір трубалардан қабырғалары тұрғызылды. Қажетті құрылыс материалдары толық  алынып бітті. 54 дана поликарбонат /көлемі 6х2,1 / жылыту пеші, 50 дана темір трубалар және басқа да метариал бар, ішкі жұмыстары жүргізілуде. Одан бөлек  Бесағаш ауылы тұрғыны  Ғарипуллаев Саяттың  6,5 соттық үй іргесіндегі 4 га картоп және 2,5 га жеріне қызанақ, қияр  егілген жеріне тамшылатып суару әдісі құрылғыларымен тегін түрде орнатылды. Сонымен қатар, Жас кәсіпкер Қалжанов Есеней Қадыржанұлы үй іргесіндегі жерлерін тиімді пайдалану мақсатында 31,5 соттық жерге 450 дана жеміс ағаштарын отырғызды. ( алманың 4 сорты, алмұрттың 2 сорты, шиенің 2 сорты, өрік, қара өрік және шабдалы). 2- бағыт Ауладағы мал шаруашылығын тиімді пайдалану Жоспар – 276 аула – 4760 мал басы. Орындалды – 276 аула – 4767 мал басы  100% (ИСЖ тіркеген 274 аула, 862 млн тг)

№	Мал түрі	Келісім-шарт бойынша алатын 276 ауланың мал басы	Алынғаны  276 аула	ИСЖ тіркелгені 274 аула
1	Сиыр	268	251	251
2	Бұқашық	360	360	360
3	Жылқы	1289	1301	1301
4	Қой	1443	1465	1465
5	Құс	1400	1400
Барлығы:		4760	4767	3367

  Мал бағасы : 275 құжат - "Тараз ӘКК" АҚ-на өткізілді (860 млн теңгеге)                                                                                                       Оның ішінде: 296 сауынды сиыр  (124,32  млн. теңге), (1 сиыр бағасы– 350 000 теңге) 622- етті МІҚ мал (186,6 млн. теңге, (1 бұқашыққа -250 000 теңге)                                                                                                       1520 - қой  (72,96 млн. теңге),  ( 1 саулық қойға – 40 000 теңге)                                                                                                                                                                    1817 - жылқы (872,16 млн.теңге), ( 1 жылқы үшін -  400 000 теңге) 1400 -   тауық  (5,42 млн. теңге). ( 1 бас құс сатып алуға – 5 000 теңге)

№	Мал түрі	Мал басы	ұрғашы	еркек	төл	Өндірілген өнім				өлгені	Өнімді қайда өткізді
						ет		сүт
						Бас, саны	Өнім көлемі, тн	Бас, саны	Өнім көлемі, тн
1	Сиыр	268	268		134			134	225	4	Аудан іші, Тараз қаласы және Ауыл береке базары
2	Бұқа	360		360		261	47			2
3	Жылқы	1289	1160	129	580	40	9,6			3
4	Қой	1443	1270	173	889	266	4			12
5	Құс	1400	1120	280		595	4			30
Барлығы:		4760	3818	942	1603	1162	64,8	134	225	51

  Өзге өңірлерден Алматы, Қызылорда облыстарынан 14 бас жылқы және 5 бас мүйізді ірі қара. 2020 жылдың 30 қазанына 66 тонна ет, 113 тонна сүт ЖҚШ арқылы өткерілген. Жылдың аяғына дейін қосымша, 35 тонна ет, 70 тонна сүт өткізу мүмкіндігі бар. 2019 жылы 1 шілдесіне Бесағаш ауылдық округте барлығы 12764 мал басы тіркелінсе, 2020 жылы 14582 бас (13% ұлғайған). Ет өндірісі 2020 жылы 9 айдың қорытындысы бойынша 206 тоннаны құрап, 2019 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 14% (21 тонна)ұлғайған. Сүт өндірісі 2020 жылы 9 айдың қорытындысы бойынша 788 тоннаны құрап, 2019 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 66% (263 тонна) ұлғайған. Пилоттық жоба аясында алынған мал басының өлім жітімі 6 мүйізді ірі қара,3 жылқы, 12 ұсақ мал және 30 құс. Округте аса қауіпті және жұқпалы мал аурулары тіркелмеген. 3 -  бағыт  Тұрғындардың аула сыртындағы жер үлесін тиімді пайдалану Ауыл сыртындағы жерлерді егу жоспары 1335 га,   100% 313 га арпа – 313 га орылды. Өнімділік 1 га – 17,9 цн. Жалпы түскен өнім – 560 тн 100 га бидай – 100 га орылды. Өнімділік 1 га – 17 цн. Жалпы түскен өнім – 170 тн 200 га дәндік жүгері - 100% 76 га сүрлемдік жүгері - 100% 646 га жоңышқа (өткен жылдағы жоңышқа 536 га) – 2-ші орым. Өнімділік 1 га – 65 цн. Жалпы түскен өнім – 4199 тн

№	дақыл	Көлемі, га	Өнім 1 га, цн	Өнім, тн	Жеке тұтыну, тн	Мүшелеріне сатылғаны, тн	Басқаларына Сатылғаны,тн	Сату Бағасы, кг/тг	Жалпы бағасы,  тг	Сату орны
1	Арпа	313	17,9	560	168	65	100	65	9,9 млн тг	Ауыл және кооператив мүшелеріне
2	Бидай	100	17	170	51	47	50	90	8,2 млн тг
3	Дәндік жүгері	200	50	1000	300	500	200	130
4	Сүрлемдік жүгері	76	50	380	114	166	100	150
5	жоңышқа	646	65	4199	1260	1439	1500	30	88 млн тг
Барлығы:									106 млн тг

  Бүгінгі күнге, ауыл сыртынан 4929 тонна (арпа 560 тонна, бидай 170 тонна, көпжылдық шөп 4199 тонна) өнім жиналды. Жиналған өнімнің барлығы кооператив мүшелеріне және ауыл тұрғындарына сатылуда.Сатылу бағасы арпа 50 тг/кг, бидай 70 тг/кг, көпжылдық шөп 1 түгіне 400 теңгеден өткерілуде. Сатылғаны 2670 тонна (2400 тонна көпжылдық шөп, 70 тонна бидай, 200 тонна арпа). 62 900 мың теңгеге өткерілген. "Іске сәт" АШК ауыл сыртындағы Бесағаш, Түрксіб елді мекен маумағындағы 117 ш/қ  жалпы 7477 га жерін игерді. (оның ішінде 1397,5 суармалы егістік, 277 га суарылмайтын тәлім жер, 204 га шабындық жер, 5597,8 га жайылым жер) Тұқыммен қамтамасыз ету үшін Түркістан облысы Ордабасы ауданындаға ТОО «Жебе LTD» және ИП «CASH MONEY» -мен келісім-шарт жасалып, тұқымдар алынды.  Жанар-жағармаймен «Таң» ЖШС-мен ЖЖМ 168 тг келісім-шартқа отырып, күзгі дала жұмыстарына пайдалануда, Жалпы 940 9250  теңгеге 59,500 тонна алынды,                                                                                              Жалпы қажет қаражат 38,8 млн., (тұқымға 13,8 млн, тыңайтқышқа 13,9 млн, пестицидке 3,6 млн, жанар-жағармайға  7,4 млн теңге.) 4- бағыт Кооперативтерді жабдықтау немесе құру  (техника) "Іске сәт" АШК Ауыл сыртындағы егістік алқапты тиімді пайдалану үшін 100,71млн., 22 техника алуға сұраныс білдіріп, техникалардың барлығын алып, күзгі дала жұмыстарын жүргізуде. (ору, жер жырту, егістікті дәрілеу). Қазіргі уақытта техникалардың жағдайы жақсы, бір ғана техника жапырақ кескіштің бір құрылғысы сынып қалған.        Бүгінгі күнде техникаларды субцидиялау  50 пайызға көтерілді. Субцидияға құжаттар тапсыру жұмыстары толық бітті.        Кооператив бүгінгі күнде 500 бас канадалық күркетауық балапандарын асырауда. Бүгінгі жағдайы 4 айлық. Алдағы уақытта коопертив күркетауық етін өңдейтін құрылғылар алуға жоспарлауда.  Бүгінгі таңда құрамында 110 мүшесі заңды тіркелген, «Тараз» ӘКК-нан несие алған 170 аула иелері мүшелікке өтінім берді, алдағы уақытта заңды «Іске Сәт» АШК-не мүшелікке тіркеледі. «Іске Сәт» АШК-е техника тұратын бастырма, кеңсе ғимараты, жем-шөп сақтайтын қоймасы бар. Құрылған кооперативте штаттық кестеге сәйкес тұрақты 6 адам жұмыс атқаруда (3 механизатор, 1 бухгалтер, 1 күзетші). Штаттық кестеден тыс тұрақты 2 адам (1 қарауыл, 1 жұмысшы) жұмыс жасауда. 2021 жылы жаңадан тұрақты 10 жұмыс орны ашылуы жоспарлануда. 5- бағыт тұрғындардың өз кәсібін ашуға немесе кеңейтуге арналған шағын жобаларын қаржыландыру 1-аула кондитерлік цехқа 1 860 000 тг несие алды. Қазіргі уақытта қажетті құрал-жабдықтарды 2 тоңазытқыш, кондитерлік пеш, кондитерлік қоспаны араластырғыш құрылғысын және тот баспайтын нержавикалық үстелін, кондитерлік өнімнің сыртын орағыш пен қоспаны араластырғыш үлкен құрал-жабдықтарын алып қойды. Қазіргі уақытта ауыл тұрғындарының сұранысы бойынша 1 тонна  (тәтті бәліштер, самса, түрік пахлава, вафли және тапсырысқа торттар қабылдайды) өнім өндіріп, сауда орындарында сатуда. Экономикалық көрсеткіш 2019 жылы округ бойынша жұмыссыздар саны 423, 2020 жылы 261, яғни 162 адамға қысқарған. Атаулы әлеуметтік көмек алушылардан 5 отбасы  қысқарған. Жоба аясында үй іргесіндегі жерлерден жеміс-көкөніс және несиеге алынған мал өнімдерін өткеру есебінен биылғы жылы 1 отбасына шаққанда орташа кіріс мөлшері 176 526 теңгені құрап,  2019 жылмен салыстырғанда 116 526 теңгеге көбейді. 1 отбасының орташа айлық  табысы – 111 700 теңге. Өткерілген өнімдері:

1. Ет 66 тонна*1600 тг/кг, соммасы = 105 600,0 мың теңге.
2. Сүт 113 тонна*90 тг/литр, соммасы = 10 170,0 мың теңге.
3. Сарымсақ 19 тонна*700 тг/кг, соммасы = 13 300,0 мың теңге.
4. Қызанақ 509 тонна*90 тг/кг, соммасы = 45 810,0 мың теңге.
5. Картоп 200 тонна*75 тг/кг, соммасы = 15 000,0 мың теңге.
6. Пияз 94 тонна*50 тг/кг, соммасы = 4 700,0 мың теңге.
7. Жүгері 20 тонна*130 тг/кг, соммасы = 2 600,0 мың теңге.

Барлығы бүгінгі күнге,197 180,0 мың теңгеге 1 021 тонна, өнім өндірілген. Жоба аясында халық кәсіп ашудың жаңа деңгейіне көтерілді. Нәтижесінде 2019 жылдың көрсеткішінде 251 отбасына тағайындалған атаулы әлеуметтік көмек 2020 жылдың 9 айының көрсеткішінде атаулы әлеуметтік көмек алушылардың саны екі есеге, яғни 119 отбасыға беріліп отыр.